Buddy-project, fietsen door Soweto en koningsdag

Lieve lezers,

Na de hectische eerste week, is de tweede week een stukje soepeler verlopen. Je merkt dat iedereen gesettled is en dingen gaan meer vanzelfsprekend. In vier dagen tijd (maandag verviel in verband met Tweede Paasdag) hadden we (Gaby en ik) vijf afspraken staan. Op dinsdag gingen we het boerenland in, een kilometer of vijftig ten westen van Johannesburg. We hadden onze buddy zover gekregen om die dag als chauffeur te spelen. Buitenstaanders hoor ik nu denken, ‘buddy’? Jazeker, elk onderzoekskoppel heeft een aantal buddy’s toegewezen gekregen van lokale universiteiten in Zuid-Afrika. Zo hebben Gaby en ik er twee in Johannesburg en één in Kaapstad. Met deze buddy’s hadden we vanuit Nederland al wat contact gehad via Skype, Whatsapp en e-mail. Ze kunnen assisteren bij het onderzoek, helpen met cultuurverschillen en verder is het altijd leuk om wat meer van de lokale bevolking mee te krijgen. In andere landen waar IBR is geweest, kwamen de buddy’s ook goed van pas als tolk (denk aan Vietnam bijvoorbeeld), maar dat hoeft hier (gelukkig) niet. Het verschilt ontzettend hoeveel de buddy’s kunnen bijdragen, zin hebben om bij te dragen en ‘meehelpen’ aan het onderzoek. Qua academisch niveau lopen ze wel een aardig stukje achter en daarnaast missen ze natuurlijk ook het vooronderzoek dat we al in Nederland hebben gedaan. Als chauffeur zijn ze echter dermate handig en dus gingen wij dinsdag op pad met Livhu. Je merkt dat trouwens je even buiten de stad komt je gelijk in een andere wereld zit. Alleen de hoofdweg is nog geasfalteerd, kleine dorpjes, hutjes en meer armoede.

De rest van de dagen verliepen de interviews ook prima. Nog steeds merk je wel dat je aan het einde van de dag flink gesloopt bent. Het reizen, op je hoede blijven, interviewen en interviews uitwerken is redelijk vermoeiend. Tegen half 12 liggen de meeste mensen dan ook al horizontaal te wachten op de wekker van 7 uur. Het weer is overigens nog steeds prima hier. Het mag dan wel bijna winter worden, de lucht is strakblauw en de temperatuur schommelt rond de 20 graden. Aan het einde van de week leeft iedereen naar het weekend toe, worden de koppels die in een andere uithoek van het land zitten weer ingevlogen en staan er toeristische dingen op het programma.

Zaterdag werd koningsdag ook in Zuid-Afrika gevierd, en wel op de Nederlandse ambassade! Maar voordat we konden genieten van deze festiviteiten stond er nog een mooie activiteit op het programma in de ochtenduren: fietsen door Soweto! Soweto staat voor South Western Township, het oudste en grootste township van Zuid-Afrika. Naar schatting wonen er tussen de 5 en 6 miljoen mensen in Soweto, wat ongeveer 17 kilometer ten (je raadt het al) zuidwesten van Johannesburg ligt. Hier hadden we een drie uur durende fietstocht onder begeleiding van een gids. Zonder gids zou ik je dit ook niet aanraden. Aan de andere kant, de mensen die we tegen kwamen op straat waren bijzonder vriendelijk. Met name de kleine kinderen vonden het geweldig, zo’n grote groep met van die blanke Hollandse studenten. Om de haverklap moest je dan ook met ze high-fiven of vroegen ze of je ze op de foto wilde zetten. Tussendoor stopten we af en toe en gaf de gids wat informatie of kregen we lokale delicatessen voorgeschoteld zoals zelf gebrouwen bier en het vlees van koeienwangen. De foto van de kruiwagen met koeienhoofden die er naast stond zal ik jullie (voorlopig) nog besparen. Al met al wel ontzettend indrukwekkend en ook was het verschil hier tussen de woningen en wijken buitengewoon groot. Je had de hutjes met golfplaten en doffe ellende, maar ook geasfalteerde wegen met stenen huizen. Last but not least, een straat waar twee voormalig Nobelprijs winnaars hebben gewoond (op een steenworp van elkaar). Niemand minder dan onze grote kleine vriend Desmond Tutu en natuurlijk Nelson Mandela.

Aan het eind van de middag werden we verwacht op de ambassade voor een lekker Nederlands feestje. Rommelmarkten voor de expatkinderen, kraampjes met Nederlandse producten als kroketten en stroopwafels en de bediening die rondliep met blokjes kaas en zoute haring met ui. Op de achtergrond hitjes van DJ Bart, iedereen uitgedost in het oranje en je kunt je voorstellen dat wij ons voor even weer in Nederland voelden. De ambassadeur noemde de ‘studenten uit Groningen’ nog even in zijn speech wat op luid gejuich van ons werd beantwoord. ’s Avonds ging het feest nog verder in een Holland Heineken House iets verderop. Moet zeggen dat ik niet alles meer kan herinneren van deze nacht, maar gezellig was het zeker. De hoofdpijn de volgende dag overigens minder. Zondag was er echter geen tijd om te luieren, want het Apartheidsmuseum stond op het programma. Een schril contrast met de avond ervoor, maar wederom erg indrukwekkend.

Op het moment van schrijven (maandag) zit er alweer een nationale feestdag op in Zuid-Afrika (ik raak de tel kwijt) en donderdag staat er weer één op het programma. Ideale dagen dus om aan het rapport te werken, aangezien afspraken plannen geen doen is. Voor deze week nog minimaal drie afspraken op het programma en zaterdag zullen we in het vliegtuig stappen naar Kaapstad! Vanuit daar dus ook het volgende verslag.

Tot de volgende keer!
xx